Review: GUGMANG GIATAY: Handomanan sa Usa ka Bisrock nga Awit

Manila, Philippines--Uso kaayo karon, labi na sa mga kabatan-onan, ang kining ginatawag nga mga pamalandong bahin sa gugma. Mao nga kining myusikal nga "Gugmang Giatay," nga ang dungog namo kay sikat kaayo sa dakbayan sa Sugbu, dali ra kaayo nakapahimuot sa amoa. Kuha kaayo nila ang mga kinaiya sa mga kabatan-onan karong mga panahuna, nga dali ra kaayo magmaoy unya usahay alingugngog kaayo kung mabikil.

Ang estilo ani nga myusikal sama sa mga programa sauna sa radyo nga naay sulat o istorya nga basahunon ang DJ unya tukaran dayun ug kinaraan nga mga kanta. Ang bida niini nga myusikal kay usa ka katabang nga ginganlan ug Inday (Lourdes May Maglinte) nga nagsaysay sa iyang gibati bahin sa iyang trato nga si Undo (Von Saw), isa ka istambay nga gatukar-tukar sa banda. Kini nga myusikal migamit ug mga ginatawag na Bisrock nga mga awit para mas haum sa mga gipangbati sa mga kabatan-onan karong mga panahuna. Ang titulo ani nga myusikal gikan usab sa titulo pud sa kanta nga mao'y gasilbi nga handomanan ni Undo sa iyang gugma kang Inday.

Natagaan gyud ug saktong higayon ang mga Bisaya nga mga kompositor ani nga pasundayag. Mismo ang mga nangulo sa pagsulat ani nga myusikal nga sila Jude Gitamondoc ug Rowell Ucat kay mga kompositor pud ug mga kanta nga Bisrock, mao nga bagay kaayo sa ilahang kantahon ang mga karakter sa istorya. Kung ang mga kanta sama sa "Gugmang Giatay" (kung asa gikan ang titulo) ug "Hahahahasula" mao siguro'y pinakailado sa tanang Bisaya, ang amoang giganahan ug ayo kay ang kanta nga "Usa Ka Libo Ug Usa ka Panamilit" nga sinulat ni Gitamondoc. Mao kini usa ka eksampol sa kamaayo mosulat ug kanta ni Gitamondoc gamit ang mga tam-is kaayo paminawon nga lirko nga Binisaya. Gilabihan pa nga nindot sad ang pagkakanta ani ni Shane Reseroni, nga gadala sa karakter ni Ma'am Helen, ang amo ni Inday nga naa sad diay suliran sa kaminyuon.

Daghan-daghan sad ug tema ang ginaistroyahan ani nga myusikal sama anang kahimtang ni Undo nga dili pa sakto ug pangita ug, matud pa ni Inday, ginabuhi ra sa padala sa iyang mama. Mao nga ang kanta nga "Pastilan Bay" (sinulat ni Butch Miraflor) sakto kaayo nga pamaagi sa pagpadayag ug kapungot ni Inday sa iyang uyab. Isa pud sa mga ginahisgutan nga tema kay ang selos-selos. Ang wala kaayo ma-plastar ug tarong sa istorya kay ang kunuhay krush ni Inday sa ilang bag-ong border nga "solid kaayo ug lawas" nga si Ben (Bong Cabrera). Sa una nga parte sa myusikal, gibalik-balik ni siya nga isyu. Apan, sa among tan-aw, pinugos ra kaayo ni nga butang sa istorya tungod kay wala man lang gali eksena nga nag-inusara silang Inday ug Ben. Maayo nalang kay epektibo kaayo ang pagdasok sa kanta nga "Dili Tanan" (sinulat ni Rommel Tuico) sa mao nga istorya. Kini nga awit gikanta ni Lola Lucy (Sheilla Pestano-Gemperoa), usa ka tigbantay sa tindahan, pamaagi ug tambag kang Inday nga walay bili iyang nabati kang Ben.

Ang karakter ni Lola Lucy mao gyud ang gadala ug hugyaw sa mga eksena, labi na kay apilan man niya ug sayaw-sayaw ug, panalagsa, binastos nga pulong. Pero nindot kay na-balanse ra iyang karakter kay, bisag palahubog siya, tinuod siya nga masinabtanon ug siya ang mao'y tuburan sa kinaadman sa ilang mga silingan.

Ang amoa lang pangandoy karon kay unta matagaan nila ug solusyon ang mga, ginagmay ra man hinuon, bikil sa produksyon, aron mas mo-nindot ang eksperyensya sa motan-away. Una, makalisang usahay ang kakusog sa tukar sa banda mao nga, tungod pud kay magpalung-palong ang mikropono sa mga artista, malumos ang tingog sa gakanta sa kasaba. Labi na atong kanta ni Charing (Joer Ivan Gallur) nga "Shodi na Ngal" (sinulat ni Gitamondoc) nga kahinanglan pa intawon mi mamalandong kung unsay pasabot tungod sa mga binayot nga mga liriks. Ikaduha, ang pagka-transleyt sa Ingles sa mga sinultian sa mga karakter dili kaayo eksakto ug tayming ug, usahay pa gali, dili gyud mao. Ang ikatulo nga kahinanglan unta nila bantayan, labi na ni Edison Saynes nga maoy direktor, mao ang blaking sa entablado kay usahay mawala ang oryentasyon sa lugar kung asa ang mga panghitabo.

Bisan dili pa ni perpekto nga myusikal, amo gyud giawhag ang tanan nga masinati ni nga pasundayag kay panalagsa ra kaayo ni nga higayon. Bisan na ug dili ka makasabot sa uban nga mga gipangbutyag sa mga karakter, magkasinabtanay ra man gihapon tang tanan labi na kung gugma ang istoryahan. Labi na nga ang "Gugmang Giatay" nakapakita sa kamaayo sa mga kompositor nga Bisaya. Kung mogawas ka sa teatro nga gahandom sa bisag usa lang ka kanta ani nga myusikal, dako na kaayo na nga butang para nila.

Ang "Gugmang Giatay" lakip sa napili nga pasundayag sa BGC Passionfest atong Martes, Nobyembre 28. Taman na lang sila karong gabhiuna, alas-otso sa gabii didto sa Maybank Performing Arts Center sa dakbayan sa Taguig. Ang tiket mapalit sa www.ticketworld.com.ph.

Photos: 2TinCans Philippines Inc.

To post a comment, you must register and login.